Uzaktan Psikolojik Danışma ve Etik

macro photography of yellow flower

Sosyal mesafenin bireysel ve toplumsal sağlık açısından gerekli bulunduğu şu günlerde, pek çok profesyonel hizmetin uzaktan -yani teknoloji kanalıyla- verilebilmesi söz konusu olmuştur. Psikolojik danışma da uzaktan verilebilen hizmetler arasında bulunmaktadır. Uzaktan psikolojik danışma hizmeti vermede dikkat edilmesi gereken etik konuları, güncel uluslararası yaklaşımı referans alarak ele almak istiyorum.

Türk PDR Der (2006) etik kodlarında bu konu ele alınmadığından, konuya ilişkin vizyon kazanabilmek amacıyla uluslararası yaklaşımı incelemekte yarar bulunmaktadır. Hem ACA (2014), hem de ASCA (2016) etik kodları incelendiğinde, bu konuya ayrı bir yer verildiği görülmektedir. Bu hizmetle bağlantılı olarak, gizliliğin sınırları, aydınlatılmış onam, yetkinlik sınırları, sınırlar ve çift yönlü ilişkiler gibi konularda belirli etik kodlar bulunduğu dikkat çekmektedir.

Söz konusu kodları tek tek ele almak yerine, genel olarak konuya ilişkin nasıl bir yaklaşım sergilendiğini anlamak daha önemli görünmektedir.

Öncelikle, uzaktan psikolojik danışma hizmeti verecek profesyonellerin bu konuda yetkinlik sahibi olması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu noktada, uzaktan psikolojik danışma hizmeti vermeye ilişkin teknik, etik ve yasal bilgi ve becerilere sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca, uzaktan psikolojik danışma uygulamalarında, danışandan alınan bilgilerin gizliliğini korumada önlemler alınması büyük önem taşımaktadır. Alınan bütün teknolojik önlemlere karşın (virüs koruma programları, şifreli giriş gibi), teknoloji kullanımında veri güvenliğini tehdit eden (örneğin hackerların ya da yetkisi olmayan kişilerin biz farkında olmadan verilere erişebilmesi gibi) pek çok  dış etken olabilmektedir.

Aydınlatılmış onam kapsamında, danışanın gizliliğin sınırları konusunda bilgilendirilmesi önem taşımaktadır. Aydınlatılmış onam bağlamında, uzaktan psikolojik danışma yönteminin yararlarının yanında sınırlılıklarının da danışana anlatılması gerekmektedir. Yöntemin etkisi zayıf bulunduğunda, danışanın yüz yüze psikolojik danışma hizmeti alabilmesi için gerekli yönlendirmenin yapılması önem taşımaktadır.

Danışanların teknoloji kullanımında yetkin olduğundan emin olmak da, bu hizmeti vermeden önce hesaba katılması gereken noktalar arasındadır.

Son olarak, sanal ortamda psikolojik danışma yaparken de, profesyonel sınırların korunmaya devam edilmesi etik açıdan önem taşımaktadır.


Bu konuda ilginç bir okuma yapmak isterseniz, ACA'nın lisansüstü PDR öğrencileri arasında yaptığı etik konulu yarışmada 2020 yılının kazananı olan makaleyi aşağıdaki linkten inceleyebilirsiniz:

https://ct.counseling.org/2020/03/spotlight-on-the-aca-graduate-student-ethics-awards-for-masters-degree-students-winner/    





Photo Credit: Valeria Turkova from Unsplash

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Danışanlardan Hediye Kabul Etme

Resim
Danışanlardan hediye kabul etme konusu, psikolojik danışma ilişkisinde sınırlar konusunu ilgilendirmektedir. Günümüzde pek çok psikolojik danışman, danışanlardan gelen maddi değeri düşük, ufak hediyeleri kabul etmekte sakınca görmemektedirler. Geçmişte, geleneksel kaygan zemin görüşünü savunan psikolojik danışman eğitimcileri, her türlü sınır aşımına karşı olduklarından, elbette danışanlardan hiçbir hediye kabul edilmemesi gerektiğini düşünmekteydiler.   Yıllar önce okulda çalıştığım dönem, öğrencilerden gelen ufak hediyeleri -eskiden bize öğretildiği üzere- reddettiğimi bugün üzülerek hatırlıyorum! Güncel yaklaşım, daha post-modern bir anlayışla, farklı kültürlerde hediye vermenin bir minnet işareti olduğunu ve etik açıdan kabulünde sıkıntı bulunmayan hediyeleri kabul etmenin etik olduğunu belirtmektedir. Bu kabulü uygun olan türdeki hediyeleri kabul ederek değil, etmeyerek danışanların zarar görebileceği de eklenmektedir. Tıpkı benim yaşadığım örneklerdeki gibi, bizim kültü
Devamı

"Kaygan Zemin" Görüşü Nedir?

Resim
Blog içeriğinde bazı konuları açıklarken, zaman zaman "kaygan zemin" görüşüne değinmekteyim. Bu kavramı derslerimde de sıklıkla kullanıyorum. Hakkında daha önceden bilgi sahibi olma fırsatı bulamamış olanlar için, kaygan zemin görüşünü biraz açıklamak istiyorum. Bu kavramın anlaşılması, özellikle sınırlar ve çift yönlü ilişkiler konusundaki başka önemli kavramların anlaşılmasına da yardımcı olacaktır. Kaygan zemin görüşü, modernizm-postmodernizm kavramları çerçevesinde ele alındığından, bu iki kavrama da değinmek istiyorum.  Öncelikle kaygan zemin görüşü, geleneksel ve modernist bir bakış açısıdır. Danışma ilişkisinde ya da danışanla danışman arasında var olduğu kabul edilen sınırlar konusuyla ilgilidir. Bu katı görüş, her türlü sınır aşımının, kaçınılmaz biçimde sınır ihlaline dönüşeceğini savunmaktadır.  Burada, sınır aşımı ve sınır ihlali kavramlarına da açıklık getirmek gerekmektedir.  Sınır aşımı, bilindik ve kabul gören psikolojik danışma uygulamalarını
Devamı

Meslek Etiğinde Çift Yönlü İlişkiler

Resim
Meslek etiğinde çift yönlü ilişkiler konusu, danışanla danışman arasındaki profesyonel psikolojik danışma ilişkisi dışında kalan ilişkilerle ilgilidir. Etik kodlar, psikolojik danışmanların aile üyelerine ya da arkadaşlarına danışma yapmalarını net biçimde yasaklamaktadır. Geçmişte duygusal/ cinsel ilişkide bulunulan kişiler danışan olarak kabul edilmediği gibi, mevcut danışanlarla bu türden ilişki ve etkileşimlerde bulunmak da yasaktır.  Geleneksel “kaygan zemin” görüşüne göre, her türden çift yönlü ilişki etik dışı kabul edilmekteydi. Bu katı ve modernist geleneksel görüşe göre, her türlü sınır aşımı, sınır ihlallerine dönüşme potansiyelini barındırmaktaydı. Ancak, güncel yaklaşıma göre bu yasaklanmış olan türde ilişkilerin dışındaki bazı profesyonel olmayan ilişkiler etik kabul edilebilmektedir. Danışan için “potansiyel yarar” barındırabilecek, ancak profesyonel psikolojik danışma ilişkisinin de dışında kalan kimi ilişki ve etkileşimler, danışan onamıyla etik kabul ed
Devamı