Meslek Etiği Eğitimine Farklı Bir Yaklaşım: Pozitif Etik






Meslek etiği eğitiminde öğretim elemanları tarafından düşülen önemli bir yanılgı, etik eğitimi verilecek öğrencilerin konu hakkında hiçbir altyapıya ve geçmiş öğrenmeye sahip olmadıkları inancıdır. Pozitif psikolojiden ilham alan Pozitif Etik yaklaşımı, bu görüşe karşı geliştirilmiştir. Adından da anlaşılacağı gibi, Pozitif Etik yaklaşımı öğrencilerin meslek etiği konusunda boş birer sayfa oldukları kanısını reddetmektedir. Bir takım kişisel değerler, yetiştirme, inanışlar, deneyimler, izlenen rol modelleri, geçmiş öğrenmeler aslında meslek etiği dersi almadan önce öğrencilerde mesleğin etiğine ilişkin bir altyapı oluşmasına temel olan etkenlerdir. Öğrencilerdeki meslek etiğine ilişkin bu altyapı kimi zaman mesleğin etiği ile örtüşmekte, kimi zaman da çatışabilmektedir. Meslek etiği derslerinde gerçekçi biçimde bu altyapı ortaya çıkarılmalı ve mesleğin etiği ile bütünleştirilmesi sağlanmalıdır. Adeta yeni bir kültüre uyum sağlamaya benzetilen bu eğitim süreci nedeniyle, Pozitif Etik yaklaşımı Kültürleştirme Modeli olarak da anılmaktadır.

 Bu nedenle, meslek etiği eğitiminde etik kodların öğretilmesini temel alan bir yaklaşım yerine, öğrencilerin kendi etik altyapılarını ortaya çıkaran içe-bakışlı  ve deneyimsel pozitif etik uygulamalarının kullanımı etik eğitiminde daha yararlı bulunmaktadır. Etik otobiyografisi yazımı, meslek etiği ders içeriğinin öğretimine başlanmadan yapılabilecek yararlı bir uygulama olarak önerilmekte olan bir yaklaşımdır.

 Konu hakkında daha fazla bilgilenmek için aşağıda verdiğim bağlantıları kopyalayarak makalelerimi inceleyebilirsiniz:

 Pozitif Etik konusunda yazdığım derleme makale: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/425134

 Etik otobiyografi uygulaması yaptığım araştırmaya ilişkin makale: https://link.springer.com/article/10.1007/s10447-018-9358-7
Rahşan Çetinkaya
Photo Credit: Annie Spratt from Unsplash

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Danışanlardan Hediye Kabul Etme

Resim
Danışanlardan hediye kabul etme konusu, psikolojik danışma ilişkisinde sınırlar konusunu ilgilendirmektedir. Günümüzde pek çok psikolojik danışman, danışanlardan gelen maddi değeri düşük, ufak hediyeleri kabul etmekte sakınca görmemektedirler. Geçmişte, geleneksel kaygan zemin görüşünü savunan psikolojik danışman eğitimcileri, her türlü sınır aşımına karşı olduklarından, elbette danışanlardan hiçbir hediye kabul edilmemesi gerektiğini düşünmekteydiler.   Yıllar önce okulda çalıştığım dönem, öğrencilerden gelen ufak hediyeleri -eskiden bize öğretildiği üzere- reddettiğimi bugün üzülerek hatırlıyorum! Güncel yaklaşım, daha post-modern bir anlayışla, farklı kültürlerde hediye vermenin bir minnet işareti olduğunu ve etik açıdan kabulünde sıkıntı bulunmayan hediyeleri kabul etmenin etik olduğunu belirtmektedir. Bu kabulü uygun olan türdeki hediyeleri kabul ederek değil, etmeyerek danışanların zarar görebileceği de eklenmektedir. Tıpkı benim yaşadığım örneklerdeki gibi, bizim k...
Devamı

Meslek Etiğinde Çift Yönlü İlişkiler

Resim
Meslek etiğinde çift yönlü ilişkiler konusu, danışanla danışman arasındaki profesyonel psikolojik danışma ilişkisi dışında kalan ilişkilerle ilgilidir. Etik kodlar, psikolojik danışmanların aile üyelerine ya da arkadaşlarına danışma yapmalarını net biçimde yasaklamaktadır. Geçmişte duygusal/ cinsel ilişkide bulunulan kişiler danışan olarak kabul edilmediği gibi, mevcut danışanlarla bu türden ilişki ve etkileşimlerde bulunmak da yasaktır.  Geleneksel “kaygan zemin” görüşüne göre, her türden çift yönlü ilişki etik dışı kabul edilmekteydi. Bu katı ve modernist geleneksel görüşe göre, her türlü sınır aşımı, sınır ihlallerine dönüşme potansiyelini barındırmaktaydı. Ancak, güncel yaklaşıma göre bu yasaklanmış olan türde ilişkilerin dışındaki bazı profesyonel olmayan ilişkiler etik kabul edilebilmektedir. Danışan için “potansiyel yarar” barındırabilecek, ancak profesyonel psikolojik danışma ilişkisinin de dışında kalan kimi ilişki ve etkileşimler, danışan onamıyla etik kabu...
Devamı

Filmlerle ve Dizilerle Meslek Etiği Eğitimi

Resim
Meslek etiği eğitiminde öğrenmeyi daha eğlenceli hale getirebilecek dizi ve film izleme etkinlikleri sıklıkla önerilen deneyimsel öğrenme yöntemleri arasında bulunmaktadır.  In Treatment  dizisi 1. Sezon  bölümleri gizlilik, sınırlar, mesleki sorumluluk, yasal konular gibi etik konuya ilişkin örneklerle doludur.  Good Will Hunting  (Can Dostum) ve  Antwone Fisher  filmleri, sınırlar ve çift yönlü ilişkiler konusunda örnek durumlar içermektedir. Netflix dizisi  13 Reasons Why  (Ölmek İçin On Üç Sebep), Birinci Sezon 13. Bölüm’ünde okul psikolojik danışmanlığında gizlilik konusunu ele alınmaktadır.  Miss Evers’ Boys  filmi bilimsel araştırmalarda aydınlatılmış onam konusunda önemli bir tarihsel olay olan ünlü Tuskegee Frengi Araştırması’nı ( Tuskegee Syphilis Study ) anlatmaktadır.  Meslek etiği eğitiminde filmlerin ve dizilerin deneyimsel bir öğrenme yöntemi olarak kullanımı sıkça önerilmekle beraber, bu konuda yapıl...
Devamı